Volgens een onderzoek van Essencia, marketingbureau voor de bouwsector, bleef het renovatiegedrag in België op peil in 2016. Nochtans zou dit hoger kunnen liggen. 54% geeft namelijk aan dat ze bepaalde renovatieplannen niet uitvoeren door een gebrek aan financiële middelen. Die uitspraak komt vooral van jonge gezinnen. Daar komt nu nog bij dat de banken hun voorwaarden om te lenen moeten aanscherpen van de Nationale Bank. “Toch een spijtige zaak”, volgens Bieke Gepts van Essencia, “Het renovatieproces van de woning is nu al sterk gespreid in de tijd én verbouwers proberen zoveel mogelijk zelf te doen. Indien de verbouwer zich zou omringen met professionals en gebruik zou maken van innovatieve oplossingen zoals getoond op Batibouw, zou er een kwalitatievere woning tot stand komen die klaar is voor de toekomst.”

Beperkte financiële middelen
Uit de bevraging bij een representatief staal van 1.000 Belgen stellen we vast dat renoveren iets is van alle leeftijden. Maar liefst 38% van de Belgische bevolking tussen 25 en 74 jaar heeft in 2016 minimaal 1 renovatiewerk uitgevoerd. Ondanks het grote belang dat de renovatiemarkt al heeft binnen de totale bouwsector blijkt de wil om te verbouwen toch nog een stuk groter.  Meer dan de helft van de Belgen heeft bepaalde renovatieplannen niet uitgevoerd, door gebrek aan financiële middelen. In Wallonië (65%) is dit nog meer het geval dan in Vlaanderen (49%). Het zijn ook vooral de jonge gezinnen (tussen 25 en 39 jaar) die dit kenbaar maken. 
En toch stapt de renoverende Belg niet snel naar de bank. Slechts 30% geeft aan geleend te hebben voor de renovatiewerken. 10% hiervan zou liever een hoger bedrag geleend hebben, maar kreeg dit niet van de financiële instelling. Als vanaf mei dit jaar de kredietvoorwaarden bij de bank extra gaan verstrengen kan dit percentage nog stijgen. Dit zet de gedachtegang van kwalitatief en energetisch wonen onder druk.

Spreiden in de tijd en meer zelf doen
Voor vele jongeren die een eerste eigendom willen kopen, blijft een nieuwe woning onbetaalbaar. Daarentegen is het aanbod van oude woningen die op de markt komen aanvankelijk wel betaalbaar, maar vergt het veel inspanningen om ze aan te passen aan de huidige energetische normen en comfort wensen. Vanuit onze traditionele gedachtegang dat wij als ‘goeie’ Belg een eigen woning moeten bezitten, steken jonge gezinnen hun laatste euro’s in de aankoop van de woning. Het renoveren van de woning wordt door hen gezien als een meerjarenplan. Voor bijna 36% duurt het renovatieproces langer dan 5 jaar. Bijna 10% spreidt het zelfs over meer dan 10 jaar.
Het ontbreken van financiën blijkt ook hier de oorzaak. Globaal duidt 78% dit als hoofdreden aan maar bij de jonge gezinnen loopt dit op tot 90%. De beslissing om veel zelf te doen ligt hier dan ook nauw mee samen. Meer dan de helft van de jonge renoveerders tracht zoveel mogelijk zelf te doen.

Renoveren versus bricoleren
Afgelopen week stelden verschillende partijen hun innovaties voor op Batibouw, waarvan verschillende specifiek bestemd zijn voor de renovatiemarkt. Een bestaande woning aanpassen aan de nieuwe standaarden is perfect mogelijk maar professionele inbreng is hierbij geen overbodige luxe. Bovendien zijn er systeem- en prefaboplossingen op de markt waardoor de kans op bouwfouten sterk wordt verkleind en de renovatietermijn wordt ingeperkt. Maar dit vraagt uiteraard budget en bij gebrek daaraan, gaan de mensen vaak zelf aan de slag, zonder enige vorm van professioneel advies. “We moeten opletten dat het renoveren niet afglijdt tot een soort bricoleren”, waarschuwt Bieke Gepts. Gelet op de maatregelen in het kader van Betonstop en Kredietverstrenging, moet er altijd aandacht blijven uitgaan naar de woonkwaliteit en dus ook de kwaliteit van renoveren.”